زمانی برای صادارت گاز ایران به اروپا (مصاحبه با سایت نفت خبر)
زمانی برای صادارت گاز ایران به اروپا ۱۳۹۷/۰۲/۲۴ انرژی , مطالب مهم کد خبر 33224 ایمیل پرینت سایز متن / سه شنبه،
سه کشور اروپایی یک بسته ویژه را برای حفظ برجام روی میز مذاکره با ایران خواهند گذاشت. قرار است، مذاکره میان ایران و سه کشور اروپایی سرنوشت برجام را تعیین کند. بسته مورد ادعای اروپایی‌ها برای ماندگار کردن ایران در برجام باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ آیا صادارت گاز به اروپا می‌تواند بخشی از فرآیند تثبیت کننده برجام میان ایران و اروپا باشد؟ آیا امروز فرصت مناسبی برای طرح این موضوع با اروپایی‌ها مهیا شده است؟ غلامحسین حسن تاش، کارشناس اقتصادی حوزه نفت و گاز در این باره به نفت‌خبر گفت:«من فکر می‌کنم امکان مطرح کردن این بحث همیشه وجود داشته و دارد. حتی اگر تحقق هم پیدا نکند.نتایج مثبتی جانبی دارد و زمینه دادو ستد، گفت و شنود و کسب اطلاع را فراهم می‌کند و به هر حال خصوصا در این مقطع فرصت‌هایی ایجاد می‌کند. روس‌ها هم تحت تحریم‌های آمریکا هستند ولی به اروپا گاز صادر می‌کنند. اروپا هم نیاز به متنوع کردن مبادی تامین گاز دارد.» پیشتر و از سوی مسئولین وقت شرکت ملی گاز ایران ظرفیت صادارت گاز ایران به اروپا در حدود ۳۰ میلیارد متر مکعب ارزیابی شده بود. عزیزالله رمضانی در این باره گفته بود:« مطالعات پارلمان اروپا اروپا بیانگر این است که ایران پتانسیل صادارت سالانه ۲۵ تا ۳۰ میلیارد مکعب گاز به اروپا را دارا می‌باشد.» فریدون اسعدی کارشناس حوزه انرزی در این مورد به نفت خبر می‌گوید:« طرح این موضوع در این مقطع از سوی ایران هیچ خسارتی به ایران نمی زد. خود اروپایی‌ها هم علاقمند به پیگیری این موضوع هستند. چرا که آنها به این نتیجه رسیده اند که روسیه و پوتین به شکلی در حال یکه تازی است.روسیه از انرژی به عنوان یک ابزار برای پیگیری برخی سیاست‌هایش علیه اروپا استفاده می‌کند. به همین دلیل اروپا تمایل زیادی به پیدا شدن یک رقیب برای روسیه در تامین گاز خود دارد.» صادارت گاز به اروپا و مانعی به نام روسیه صادارت گاز با خط لوله به اروپا همواره از مباحث پر مناقشه در اقتصاد سیاسی ایران به حساب می‌آمده است. چند سال پیش و درست در زمانی که میان روسیه و کشورهای اروپایی اختلافات سیاسی بر سر اوکراین ایجاد شده بود، اعلام آمادگی ایران برای صادارت گاز به اروپا با واکنش تند روزنامه کیهان مواجه شد. حسین شریعتمداری در یادداشتی با عنوان« آب به کدام آسیاب؟» نوشت:« اکنون و بعد از این همه – که همه ماجرا هم نیست – به‌موضوع اصلی این نکته می‌رسیم و آن این که، طی چند هفته اخیر بارها شاهد بوده‌ایم برخی از دولتمردان محترم در مصاحبه‌های داخلی و خارجی خود اعلام کرده‌اند که «ایران برای صدورگاز به اروپا آمادگی دارد»! یعنی به زعم آنان، ایران آماده است با صدور گاز به اروپا، کشورهای اروپایی را از بحرانی که به‌علت قطع صادرات گاز روسیه با آن روبرو شده‌اند، نجات بدهد! این پیشنهادها چه مفهومی غیر از باز گذاشتن دست دشمن برای ادامه وحشی‌گری علیه مردم کشورمان دارد؟ یعنی تلاش به منظور برداشتن مانع از سر راه تانک‌های دشمن و باز کردن راه آنها برای تخریب سنگرهای خودی و تجاوز به حریم میهن اسلامی و مردم آن!خوشبینانه‌ترین برداشت درباره آنها، این است که کمترین و ابتدایی‌ترین شایستگی و لیاقت را برای حضور در مسئولیت‌های کنونی ندارند! و ادامه حضورشان در مسئولیت آب ریختن به آسیاب دشمن است.» حالا با گذشت چند سال از یادداشت حسین شریعتمداری و در شرایطی که همراهی‌های روسیه با اسرائیل در هدف قراردادن پایگاه‌های ایرانی در سوریه و سایر رفتار‌های این کشور پرده از نیات این کشور برداشته است، می‌توان این انتظار را داشت که ایران با اعتماد به نفس بیشتر پیشنهاد صادارت گاز به اروپا را روی میز مذاکره با اروپا بگذارد. غلامحسین حسن تاش در مورد دلیل عدم پیگیری موضوع صادارت گاز ایران به اروپا م گوید:« به نظر من دلیل اصلی برای عدم پیگیری موضوع صادارت گاز به اروپا، حساسیت روس‌ها است که می‌خواهند انحصار خود را در بازار اروپا حفظ کنند و من فکر می‌کنم هیچ دلیلی ندارد که ما در این مورد تسلیم روس‌ها بشویم و خودمان را سانسور را کنیم.» فریدون اسعدی، کارشناس حوزه اقتصاد انرژی نیز می‌گوید:« اگر وحدت نظر مشخصی در مورد صادارت گاز در کشور وجود داشت، صادارت گاز به اروپا می‌توانست در شکست طرح‌های تحریمی علیه کشورمان خیلی موثر باشد. کما اینکه در ارتباط با صادارت گاز به ترکیه شاهد بودیم که تحریم‌ها هیچگاه شامل صادارت گاز ایران به ترکیه نشد. از سوی دیگر به عنوان یک کارشناس اقتصادی معتقدم که ما باید امنیت کشور را در مولفه‌های اقتصادی پیگیری کنیم. صادارت گاز به اروپا در معنای یک راه بسیار کم هزینه در قالب طراحی بازی برد- برد برای دو طرف است. البته این رویکرد می‌تواند کشورهای همسایه را نیز شامل بشود و هم کشورهای دورتر. این یک تئوری قابل بحث در حوزه کارشناسی است. متاسفانه در این مورد تابع هدف واحدی در کشور ما وجود ندارد.این در حالی است که گاز یک فرصت بسیار تاریخی و بی بدیل در اختیار اقتصاد ایران قرارداده است.» صادارت گاز به اروپا هوس یا واقعیت؟ در همین حال بسیاری از کارشناسان اقتصاد انرژی معتقدند که طرح موضوع صادارت گاز ایران به اروپا خصوصا در مقطع فعلی بیشتر به یک هوس می‌ماند تا واقعیتی که بتوان بر روی آن حساب کرد. نرسی قربان، تحلیل گر و کارشناس اقتصادی در این‌باره به نفت خبر گفت:«اجرای پروژه‌هایی نظیر صادارت گاز ایران به اروپایی‌ها جزو پروژه‌هایی بلند مدت محسوب می‌شود. ما باید توجه کنیم که اولا تقاضای گاز در اروپا محدود است. روس‌ها تامین کننده اصلی گاز اروپا هستند. بعد از روسیه ، کشورهای آفریقای شمالی و اخیرا آمریکا از طریق ال ان جی تامین کنندگان گاز اروپا به حساب می‌آیند. دومین موضوع بحث رقابت با روسیه است که همین حالا با تجهیزات و لوله گذاری مناسب در حال صادارت به اروپاست. سومین موضوع هم نبود مرز مشترک بین ایران و اروپا و خط لوله برای صادارت گاز به این قاره است. موضوع چهارم مشخص نبودن سرمایه گذار است. مشکلات ما امروز مشکلات بانکی است. کدام کنسرسیوم می‌خواهد این خط لوله را بسازد؟ دقت کنیم که تا خریدار آن مشخص نباشد، هیچ کس پروژه را فاینانس نمی‌کند.» سخنان این کارشناس اقتصادی به خوبی نشان می‌دهد که مسیر صادارت گاز ایران به اروپا مسیری ذاتا بدون مخاطره نیست. با این حال اما ایران پیشتر اعلام کرده بود که صادارت گاز ایران به اروپا از هشت مسیر امکان پذیر است. که در شرایط امروز مسیر ارمنستان، گرجستان، دریای سیاه و یا آذربایجان، گرجستان و دریای سیاه را می‌توان مد نظر قرارداد. چالش‌های مربوط به سرمایه گذاری در این پروژه نیز می‌تواند از مسیر حمایت‌های حاکمیتی و سرمایه گذاری مستقیم دولت‌ها در این پروژه قابل رفع باشد. فریدون اسعدی در این مورد می‌گوید:« در مباحثات مربوط به انرژی و خصوصا صادارت گاز از طریق خط لوله ، موضوع تعاملات منطقه‌ای و تامین امنیت خط لوله از اهمیتی بالا برخودار است. از همین رو در هنگام طرح موضوع صادارت گاز به اروپا باید حتما نیم نگاهی به مسئله تامین امنیت خط لوله با توجه به وضعیت تعاملات منطقه‌ای مان داشته باشم.»
http://naftkhabar.ir/?p=33224
