من همه جا بوده ام !!
من همه جا بوده ام !!
چندی پیش در جلسه ای بودم ، به مناسبتی قرار شد عدهای از حضار خود را معرفی کنند و رزومه خود را مختصرا بیان کنند . بعضی از بزرگوارن خیلی با افتخار می گفتند که من همه جا بوده ام و منظورشان این بود که در همه سازمان ها چرخیده ام و همه جا کار کرده ام و طبعا در فرهنگ غلط ما می خواستند جا بیندازند که همه فن حریف هستند آنهم در دنیای پیچیده شده ای که همه فن حریفی وجود ندارد و در جهان پیشرفته ای که یک نفر عمر خود را در یک جا و در یک تخصص صرف می کند و هنگام مرگ احساس می کند که جاهل از حوزه تخحصص خود از دنیا می رود چه رسد به حوزه های دیگر.
می گویند کریم شیره ای روزی به ناصرالدین شاه گفت همه ایرانی ها دکتر (به معنای دکتر طب) هستند و ناصرالدین شاه گفت این چه مزخرفی است می گویی و کریم در صدد اثبات برآمد و مدتی تمارض کرد. تمارض طولانی شد و ناصرالدین به عیادت رفت و حال پرسید و کریم جواب داد و ناصرالدین گفت چه بخور و چه نخور و چه کن و چه نکن، کریم قلم و کاغذی گذاشته بود و گفت هرچه می گویی بنویس که من هوش و حواس ندارم و شاه نوشت و کریم گفت بی زحمت تشکم را بال بزن و زیر تشک بگذار، ناصرالدین تشک را بال زد و ده ها کاغذ نسخه مشابه یافت و گفت اینها چیست و کریم جواب داد که اطبائی که قبل از حضرتعالی به عیادت آمده اند نگاشته اند.
اما این بلیه که براستی یکی از مشکلات بزرگ کشور است، به طبابت محدود نیست و به همه رشته های علمی سرایت دارد و الالخصوص به رشته اقتصاد سرایت دارد، حداقل امروز در طبابت یک دستگاه نظامپزشکی هست که اجازه نسخه نویسی رسمی که داروخانه بپیچد، نمی دهد.
در جهان پیچیده شده علم امروز، یک نفر تمام عمرش را در یک شاخه از یک رشته علمی می گذارد تا در میانسالی یاد بگیرد که مساله چیست و یک نفر تمام عمرش را در یک شغل سپری می کند که در میانسالی یاد بگیرد که از کدام درب باید وارد شود.
من تجربه کرده ام اگر به عقلای سازمان و مدیریت دنیا بگوئی "من همه جا بوده ام"، با توجه به سیستم ذهنی شان اولین چیزی که به فکرشان می رسد این است که طرف آدم اطلاعاتی، امنیتی است که هماره در تخصص خودش کار کرده ولی در سازمان های مختلف ماموریت یا پوشش داشته است یعنی در سیستم فکری آنها غیر از این قابل باور نیست.
همین افتخارات حداقل یکی از اصل ترین عواملی نیست که مملکت را به این روز انداخته است؟
سال ها پیش سفری به کره جنوبی داشتم از سفیر وقتمان در سئول که انسان فرهیخته ای بود، پرسیدم از این کرهای ها و از رموز موفقیتشان چه فهمیده ای. بعد از تاملی پاسخ داد دو چیز آنقدر واضح بوده که حتی ناخواسته فهمیدهام. یکی از آن دو این بود که در سازمانهای دولتی کره اگر فردی در سطوح مدیریتی (به تعبیر او حداقل از مدیرکل به بالا) شایستگی نداشته باشد چنان از سیستم مدیریت دولتی حذف می شود که دیگر هرگز او را در جایی از دولت در سطح مدیریت نمی بینی . اما در این مُلک عده ای در سمت های مختلف می گردند و بدون این که در پایان دوره شان هیچ ارزیابی و ارزشیابی حتی غیر دقیقی از عملکردشان بشود، به صرف این که چندی در فلان سمت بودهاند رزومه پر می کنند و از نردبان رزومه پرملاتشان بالا می روند و بعضا طلبکار هم هستند.
